Ajuna heeft een achtergrond in de filosofie en is gespecialiseerd in de ethiek van kunstmatige intelligentie. Ze is met name geïnteresseerd in de manier waarop AI impact heeft op mensenrechten en sociale ongelijkheid, en in het bevorderen van diversiteit en inclusie in deze context.
Als oprichter van het Expertisecentrum Data-Ethiek helpt ze overheidsorganisaties bij het verantwoord inzetten van algoritmen door middel van training en onderzoek. Ze is tevens verkozen als een van de wereldwijde 100 Brilliant Women in AI Ethics (2024) en was de eerste Jonge Denker des Vaderlands vanwege haar talent om op een inspirerende en toegankelijke manier complexe maatschappelijke vraagstukken te bespreken.
Idea worth spreading: De afgelopen eeuwen is technologie een krachtig middel geweest in de momenten van feministische vooruitgang en anti-discriminatie. De opkomst van zeer geavanceerde AI heeft de potentie om onze maatschappelijke waarden van vrijheid en verbinding te ondersteunen, en om ervoor te zorgen dat iedereen de vruchten kan plukken van de AI revolutie. Om dit te realiseren zijn er echter fundamentele veranderingen nodig. AI draagt op dit moment bij aan de uitsluiting van gemarginaliseerde groepen. Het vergroot sociale en economische ongelijkheid, is vaak afhankelijk van de uitbuiting van arbeiders en is destructief voor het klimaat. We moeten inzicht hebben in de manieren waarop deze onrechtvaardige structuren in de samenleving doorwerken in de data waar AI op getraind wordt, want de dominante gedachtegang is tot op de dag van vandaag nog dat data en algoritmen neutraal en objectief zijn, terwijl ze onder andere de sporen van het slavernijverleden in zich dragen en zelfs automatiseren, reproduceren en uitvergroten. Mensen van kleur hebben onder andere meer kans om aangereden te worden door zelfrijdende auto’s of worden vaker onterecht als fraudeur of potentieel crimineel bestempeld.
De voorbeelden zijn maar het topje van de ijsberg en dragen bij aan de geleefde realiteit van kwetsbare groepen dat technologie niet voor hen gemaakt is. De problemen van AI vergen een fundamentele denkshift van ‘do no harm’ naar ‘do good’, om te zorgen voor een toekomst in het AI-tijdperk waar we oprecht naar uit kunnen kijken, want uiteindelijk zijn we allemaal beter af in een rechtvaardige, gelijkwaardige samenleving. Zoals ecosystemen een diversiteit aan flora en fauna nodig hebben om te kunnen floreren, zo heeft de samenlevingen een diversiteit aan mensen, perspectieven en achtergronden nodig om te kunnen bloeien.