Ze is nog lang geen dertig en toch heeft ze al een plek in de bestuurskamer van een grote organisatie. Dat vindt Talitha Muusse (Rotterdam, 26) boeiend, maar vooral ook vreemd. ‘Jongeren hebben passie, energie en ideeën over de toekomst. Maar het zijn de ouderen die de touwtjes in handen hebben en bepalen wat er gebeurt. Dan verandert er dus niks.’

Geen minimumleeftijd maar een maximumleeftijd

‘In het Spartaanse leger werkten ze met een maximumleeftijd van dertig. Pas na je dertigste werd je officieel burger en kon er een beroep worden gedaan op de wijsheid’.

En dat is een voordeel?

‘Jonge mensen hebben frisse ideeën en de motivatie om bestaande conventies te veranderen. Wat ze vaak niet hebben, is geld en macht. Om geld en macht te krijgen moeten ze zich eerst een flink aantal jaren omhoog werken. Maar dan begeven ze zich in dezelfde positie als daarvoor: dan behoren zij juist tot de ouderen en is de energie over het frisse idee weggeëbd’.

Een vicieuze cirkel. Hoe gaat er ooit nog wat veranderen dan?

‘Ik pleit voor een ander organisatiemodel. In plaats van organisaties en instellingen hiërarchisch in te delen op basis van leeftijd en werkervaring, geloof ik in rollen. Die moet je indelen op basis van individuele capaciteiten. Onderzoek laat zien dat als je jong bent je beter informatie verwerkt en sneller beslissingen neemt. Het oudere brein is beter in het herkennen van andermans emoties en een ouder iemand kan zich beter uitdrukken dankzij een uitgebreider vocabulaire. Daarom past een oudere de rol van coach of uitvoerder goed. De jongere met de frisse ideeën moet niet boven of onder de oudere komen te staan, maar er naast’.

Met dezelfde bevoegdheid?

Precies.

En verdienen ze hetzelfde?

‘Dat kan. Het moet in ieder geval niet zo zijn dat je meer verdiend omdat je ouder bent. De beloning past bij een rol. Ik begrijp niet waarom een uitvoerende rol minder zou verdienen dan iemand in een strategische rol? Het lijkt wel of het normaal is dat strategen beter moeten verdienen. Het gaat erom dat een rol bij de persoon past. En omdat jongeren nu eenmaal meer energie en ideeën hebben, moeten zij degenen zijn die vaart zetten achter de ontwikkeling van die ideeën. Dan kan het goed zijn dat een jongere een strategische beslissing maakt die een oudere uitvoert’.

Kinderen ontwerpen LEGO

‘LEGO is een voorbeeld van een bedrijf waar ze begrijpen dat ze de belevingswereld van kinderen nodig hebben om hun doelgroep – kinderen – te bereiken. Daar ontwerpen kinderen het speelgoed dat gemaakt wordt door ouderen. Zo hebben het kind en de oudere hun rol in het behalen van de doelen van de organisatie’.

Zijn er meer voorbeelden?

‘De koning van Tibet is acht, maar ik weet niet of we dat moeten nastreven haha. Nee, Randstad is een voorbeeld van een bedrijf waar tieners een contract hebben gekregen en zich hackend een weg naar verbetering mochten werken. Ze kregen een vrijbrief om met frisse ideeën de organisatie te veranderen en kregen een plek in de raad van bestuur. De Apollomissie is ook een goed voorbeeld; wist je dat de gemiddelde leeftijd 28 jaar was?’

Talitha Muusse spreekt op 24 november op TEDxHaarlem in de Philharmonie.

Interview: Ewoud Assen
Foto: Marjory Haringa